Co warto zobaczyć?
Na terenie gminy Kołczygłowy znajduje się jedna z najstarszych elektrowni wodnych. Elektrownia zarówno z uwagi na rozwiązania techniczne, jak i malowniczość krajobrazu, jest unikatowa i to na skalę europejską.
Elektrownia położona jest w najpiękniejszej części zlewni rzeki Słupi. Projekt budowy rodził się od 1889 roku, a prace w pierwszym etapie wykonane zostały w latach 1912-1914. Skierowano wówczas wody rzeki Słupi (zlewnia 312 km2) do jez. Głębokiego o powierzchni 113 ha. Stąd żelbetowymi sztolniami o średnicy 190 cm i kanałami otwartymi długości ponad 4 km oraz syfonem pod drogą do Bytowa, następnie rurociągami (żelbetowym oraz stalowym, o średnicy 190 cm, długości 668 m) woda dopływała do Gałąźni Małej, gdzie usytuowano budynek elektrowni. Tam woda wypływała z turbin i powracała do koryta rzeki Słupi.
W 1920 roku wykonano drugi etap budowy - zaporę ziemną z jądrem iłowym, przegradzając dolinę rzeki Bytowej i kierując jej wody (zlewnia 213 km2) również do jez. Głębokiego. Zapora długości 205 m i wysokości 7 m utworzyła nowy zbiornik, mieszczący 850 tys. m3 wody. Razem z wykonanymi wcześniej obiektami ciąg budowli i derywacji przedłużył się do 13 km i zapewnił dopływ wody na turbiny w ilości 5,69 m3/s, co po zmagazynowaniu w zbiornikach wodnych umożliwiło w godzinach szczytu pracę 5 turbozespołów o zainstalowanym przepływie 12 m2/s i mocy 3,5 MW. Spad elektrowni wynosi 38,5 m. Pięć turbin typu Francis i pięć generatorów pracuje od czasu ich zainstalowania (lata 1913 - 1924) do dnia dzisiejszego. Producentem turbin była firma Gotha, a generatorów SSW, również z Niemiec. Moc każdej turbiny 700 kW. Elektrownia jest pięknie wkomponowana w przyrodę Parku Krajobrazowego Dolina Słupi. Można ją obejrzeć na 16 kilometrowej trasie wzdłuż rzek Słupi i Bytowej.
Kolejnym ciekawym miejscem w Gminie Kołczygłowy, wartym zapewne zobaczenia jest ścieżka przyrodnicza. Ścieżka ta mieści się w Gałąźni Małej. Jej długośc wynosi 4 km, przeznaczona jest dla turystów pieszych. Zobaczyć można niepowtarzalne widoki przyrodnicze. Na początku trasy, w centrum miejscowości, mijamy park podworski z licznymi pomnikami przyrody oraz kościółek pochodzący z 1887 roku. Ciekawostką budowli sakralnej, jest dzwonnica zawieszona na dwóch świerkach.
Przy kościółku skręcamy w lewo i wędrując brukowaną drogą, mijamy po prawej stronie trzy okazałe dęby. Następne zaś, ruiny cmentarza założonego na początku ubiegłego wieku. Kolejno trasa naszej wędrówki "łączy się" na chwilę z żółtym szlakiem PTTK. Wkrótce dochodzimy do miejsca, w którym wody Słupi płynące dotąd otwartym kanałem, skierowane zostają do systemu podziemnych sztolni. Wracamy do skrzyżowania dróg, kierując się zgodnie z oznakowaniem ścieżki. W niedalekiej odległości znajduje się punkt widokowy.
Po prawej stronie mijamy młodnik sosnowy, mając po lewej ruiny starego młyna oraz strumień Huczek.
Po przekroczeniu strumienia, kierujemy się ścieżką pod górę. Zbocza mijanego wąwozu porastają buki. Wędrując wzdłuż strumienia, dochodzimy do wczesnośredniowiecznego grodziska. Z osady tej, roztacza się piękny widok na dolinę strumienia, oraz rzekę Kamienicę. Schodząc w dół, mijamy okazały wał ziemny, którego ściany podmyły wody Huczka. Przy ujście strumienia do Kamienicy, przechodzimy przez drewniany mostek.
W niewielkiej odległości znajdują się stanowiska skrzypu olbrzymiego, która to roślina znajduje się pod całkowita ochroną. Idąc brzegiem rzeki dochodzimy do budynku siłowni wodnej oraz stalowych rur zasilających turbiny elektrowni wodą Słupi. Wspinając się po betonowych stopniach schodów biegnących wzdłuż rur, wspinamy się na górę. Brukowana droga po lewej doprowadzi nas do miejsca, z którego wyruszyliśmy na początku, naszej wędrówki.
